(soL - Dış Haberler) ABD Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nın (NSA) dünya çapındaki casusluk skandalını ortaya çıkaran eski CIA çalışanı Edward Snowden, İngiliz the Guardian gazetesine yeni bilgiler sızdırdı. Daha önce küresel izleme ve dinleme programı “Prism”i basına sızdıran Snowden, gazeteci Gleen Greenwald’a verdiği yeni belgelerde, NSA’nın internetten bilgi toplama ağı “XKeyscore”u ifşa etti.
Güvenliği gerekçesiyle Brezilya’da yaşayan Greenwald, önceki gün XKeyscore programının detaylarını yayımlayarak, ABD’nin bu program sayesinde nasıl dünya genelinde elektronik posta, sosyal medya ve çevrimiçi sohbet trafiğini izlediğini anlattı. Gazete, programın ulaşım ağının tipik bir internet kullanıcısının internet üzerinden yaptığı, neredeyse her şeyi kapsadığını belirtti. Buna göre NSA’nın hedeflenen kişinin yalnızca e-posta adresini bilmesi bile yeterli. Analistler ayrıca isim, telefon numarası, IP adresi, anahtar kelimeler, internet faaliyetinin yürütüldüğü dil ya da hangi tip tarayıcının kullanıldığı üzerinden arama yapabiliyor.
Yargı denetimi yok
XKeyscore’un en önemli özelliklerinden birisi de toplanan milyonlarca verinin hiçbir yargı denetimine tabi olmadan doğrudan istihbarat teşkilatının elinde olması. Bu da bir NSA çalışanının herhangi bir arama-izleme emri almadan, istediği herhangi bir kişiye ait kişisel bilgilere erişebilmesi anlamına geliyor.
XKeyscore yazılımı ile girilebilir iletişim miktarı şaşırtıcı derecede geniş. 2007 tarihli bir NSA raporuna göre, toplanmış ve veritabanlarına depolanmış 850 milyar telefon görüşmesi ve yaklaşık 150 milyar internet kayıdı bulunuyor. Belge, veritabanına günde 1 ile 2 milyar arasında kaydın eklendiğini belirtiyor. Guardian, NSA’nın bu program aracılığıyla 2012’de bir ay içerisinde 41 milyar veriyi topladığını açıkladı.
Gazetenin haberine göre, NSA dünya genelinde 180 noktaya XKeyscore programını destekleyen yaklaşık 700 servis sağlayıcı yerleştirdi. Bu servis sağlayıcıların büyük bir kısımı Avrupa ve Ortadoğu’da yer alıyor. Servis sağlayıcıların en yoğun olduğu ülkelerden birisi ise Türkiye.
ABD istihbarat teşkilatı NSA’ın bu programdan elde edilen verileri, Alman istihbaratı BND’yle de paylaştığı ileri sürüldü. Alman Der Spiegel dergisinin internet sayfasında yer alan haberde, “XKeyscore” programıyla toplanan bazı verilerin Alman istihbaratıyla paylaşıldığı belirtildi. Ancak Almanların hangi oranda bu verilere ulaşabildiği belirtilmedi. NSA ise dünya çapındaki bu casusluk programını savunmaya devam ediyor. NSA, XKeyscore programı sayesinde 2008 yılında 300 “terörist” yakadıklarını iddia etti. NSA Başkanı Keith Alexander de önceki gün katıldığı “internet korsanı” konferansında, hükümetin tavrının doğru olduğunu savundu. Hükümetin bilgisayar sistem analistlerine ve şirketlere hitap eden Alexander, bu programın “terörizmle mücade” için gerekli olduğunu söyledi.
Snowden Rusya’ya giriş yaptı
Eski CIA çalışanı Edward Snowden’ın avukatı, müvekkilinin 23 Haziran’dan bu yana kaldığı Moskova Havaalanı’ndan ayrıldığını açıkladı. Avukat Anatoli Kuçerena, BBC’ye yaptığı açıklamada, Şeremetyevo Havaalanı’ndaki transit alanında kalan Snowden’ın Rusya topraklarına giriş için gereken belgeleri aldığını bildirdi. Rus hükümeti Snowden’ın yaptığı iltica başvurusunu değerlendiriyor. ABD yönetimi, Snowden’ı elektronik izleme programının detaylarını sızdırmakla suçluyor.
